гум — I [گم] 1. нопадид, бедарак, ғоиб, мафқуд, нонамоён, азбайнрафта; гум гаштан ниг. гум шудан; гум кардан а) чизеро аз даст додан; мафқуд кардан: соати худро гум кардан, қалами худро гум кардан; б) ягон сифат ё хосияти худро аз даст додан: сиҳатии… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
беасар — [بي اثر] 1. бетаъсир, таъсирнадошта; бенатиҷа; беасар рафтан таъсир (кор) накардан, муассир воқеъ нагаштан 2. беному нишон, бедарак … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
бенишон — [بي نشان] 1. беаломат; беасар 2. маҷ. номаълум. гум, нопадид; гумном, бедарак; беному (бе) бенишон шудан а) номаълум шудан, гум (нопадид) шудан; б) маҷ. маҳв (нест) шудан … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
беҳуда — [بيهوده] 1. бефоида, барабас: зӯри беҳуда, кори беҳуда, беҳуда сарф кардан, беҳуда гузаштани вақт; зӯри беҳуда миён мешиканад (зарб.); зӯри беҳуда задан кӯшиши бефоида кардан, барабас талош кардан 2. ноҳақ; бесабаб: беҳуда ранҷондан, беҳуда азоб… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
гумном — [گمنام] беному нишон, номаълум, номашҳур, бедарак: гумном будан, гумном кардан, гумном шудан; гумном шав! таҳқ. нест шав!, дур шав! … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
ғоиб — [غايب] а. он чи ё он ки аз назар пинҳон аст; муқоб. ҳозир; чизе ё одаме, ки дар куҷо буданаш маълум нест; дар ғоиби… дар ғайби…, дар вақти ҳозир набудани…; ҳозиру ғоиб ҳозир будан ё набудани шахсони номашон дар рӯйхатбударо тафтиш кардан (мас.,… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
дарак — I [درک] 1. хабар, огоҳӣ; дарак надоштан аз чизе бехабар будан аз чизе 2. маҷ. нишона, асари чизе; дарак додан аз чизе, касе // дараки чизе ё касеро додан хабар додан аз ҷои чизе ё касе; дарак ёфтан аз чизе, касе // дараки чизе ё касеро ёфтан а)… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
камнамо — [کم نما] он ки ба ҷое кам меояд; он ки кам вомехӯрад: камнамо будан (шудан) дар ҷое кам зоҳир шудан, ба ҷое кам рафтуой доштан; бедарак шудан … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
нишон — I [نشان] 1. асоси замони ҳозира аз нишондан 2. ҷузъи пасини баъзе калимаҳои муракаб ба маънои нишонанда: оташнишон II [نشان] 1. асар, пай, из; нишона, аломат; дарак; нишон додан а) ишора кардан ба чизе; чизе ё касеро ба каси дигар намоёндан;… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
ном — [نام] 1. калимае, ки барои муайян кардани касе ё чизе махсус шудааст, исм; номи аслӣ номи ҳақиқӣ (на лақаб ва на тахаллус); ному насаб исми худ ва нисбати хонаводагӣ, аслу авлод; аз номи… аз тарафи…, аз ҷониби…: аз номи тамоми халқи тоҷик; ба ном … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ